Xin chào các bạn,
Ở bài viết này tôi xin giới thiệu với các bạn 3 khái niệm cơ bản đó là: Cung(Step), hợp âm(Chord) và gam(Scale). Việc nắm được 3 khái niệm này sẽ giúp các bạn tiến thêm một bước xa hơn trên con đường âm nhạc. Qua bài viết này các bạn có thể tự xác định được các nốt trên cần đàn guitar. Các nốt có trong một hợp âm hay một gam cơ bản. Chúng ta cùng bắt đầu nhé! 😉
Cung là gì?
Để hiểu được Hợp âm và Gam, các bạn phải nắm vững quy tắc Cung/Quãng.
Cung chính là khoảng cách về cao độ giữa hai nốt nhạc. Đa phần các nốt đều cách nhau một cung, chỉ có cặp nốt mi & fa và cặp nốt si & do là cách nhau 1/2 cung. Trên cần đàn guitar, mỗi một ngăn sẽ tương ứng với khoảng cách là 1/2 cung. Các bạn tham khảo hình bên trên.
Như vậy, giả sử trên dây số 6(dây Mi trầm hay dây Mì) chúng ta có thể suy ra các nốt như sau:
Dây buông sẽ là nốt E, bấm vào ngăn 1 tức là lên 1/2 cung sẽ là nốt F, bấm ngăn 2 sẽ lên 1/2 cung nữa sẽ là F# hoặc Gb, lên ngăn số 3 sẽ là nốt G vì tăng thêm 1/2 cung. Tương tự, các bạn vận dụng để tìm những nốt còn lại trên dây 6 và các dây còn lại để nắm được quy tắc nhé.
Hợp âm tạo thành từ đâu?
Hợp âm cơ bản
Hợp âm cơ bản có 3 nốt, được tính theo quy tắc I-III-V
I: Nốt gốc, cũng chính là tên của hợp âm
III: Nốt quãng 3
- Nếu cách nốt gốc 1,5 cung thì đây là hợp âm thứ (m)
- Nếu cách nốt gốc 2 cung thì đây là hợp âm trưởng
V: Nốt quãng 5, cách nốt gốc 3,5 cung
VD1: Hợp âm C (DO trưởng) gồm có 3 nốt:
I: C (do) chính là nốt gốc
III: E (mi) cách nốt gốc C khoảng cách 2 cung => đây là hợp âm trưởng
V: G (sol) cách nốt gốc C khoảng cách 3,5 cung
VD2: Hợp âm Bm (SI thứ) gồm có 3 nốt:
I: B (si) chính là nốt gốc
III: D (re) cách nốt gốc B khoảng cách 1,5 cung => đây là hợp âm thứ (m)
V: F# (fa thăng) cách nốt gốc B khoảng cách 3,5 cung
Hợp âm quãng 7
Hợp âm quãng 7 là hợp âm trưởng (hoặc hợp âm thứ) được thêm 1 nốt quãng 7 cách nốt gốc 5 cung.
VD1: Hợp âm F7 (FA bảy) là hợp âm F được thêm nốt D# cách nốt gốc 5 cung.
VD2:Hợp âm Em7 (MI thứ bảy) là hợp âm Em được thêm nốt D cách nốt gốc 5 cung.
Cấu tạo gam(scale) gồm những gì ?
Gam tự nhiên có 7 nốt và 6 hợp âm cơ bản, chia làm 2 dạng trưởng và thứ.
Gam trưởng có 7 nốt theo quy luật: W-W-H-W-W-W-H.
W: tăng thêm 1 cung
H: tăng thêm nửa cung
Áp dụng cho Gam C (DO trưởng): nốt gốc là C
W: tăng thêm 1 cung, ta được nốt D
W: tăng thêm 1 cung, ta được nốt E
H: tăng thêm nửa cung, ta được nốt F
W: tăng thêm 1 cung, ta được nốt G
W: tăng thêm 1 cung, ta được nốt A
W: tăng thêm 1 cung, ta được nốt B
H: tăng thêm nửa cung, ta được nốt C
Vậy Gam C có 7 nốt: C, D, E, F, G, A, B
Gam trưởng có 6 hợp âm cơ bản dựa trên các nốt:
Dựa trên nốt chủ âm ta có hợp âm trưởng (VD: C)
Dựa trên nốt quãng 2 ta có hợp âm thứ (VD: Dm)
Dựa trên nốt quãng 3 ta có hợp âm thứ (VD: Em)
Dựa trên nốt quãng 4 ta có hợp âm trưởng (VD: F)
Dựa trên nốt quãng 5 ta có hợp âm thứ (VD: G)
Dựa trên nốt quãng 6 ta có hợp âm trưởng (VD: Am)
Vậy Gam C có 6 hợp âm cơ bản: C, Dm, Em, F, G, Am
Mỗi Gam trưởng luôn có 1 Gam thứ tương đương được xác định bằng nốt gốc giảm bớt 1,5 cung.
VD: Nốt DO giảm bớt 1,5 cung ta có nốt LA.
=> Gam C tương đương với Gam Am, có 7 nốt và 6 hợp âm cơ bản tương tự nhau.
Trên đây là những quy tắc và khái niệm cơ bản về cung, quãng, hợp âm và gam. Chúng ta sẽ đi sâu hơn ở những bài viết khác để tránh bị tẩu hỏa nhập ma. Hy vọng bài viết này phần nào sẽ giúp các bạn dễ dàng hơn trong việc xác định nốt trên cần đàn, hợp âm hay gam. Chúc các bạn thành công!
Hãy tham gia group Guitar Zone trên facebook tại đây để cùng thảo luận về guitar, cũng như nhận những bài viết, chia sẻ, tài liệu mới nhất từ tôi các bạn nhé!
Thoại Nguyễn
Software Development Engineer at Mobile App Freelancer | Leader at Airline Band | Former Musical Instrument Team Leader at Passion Club – CLB Nghệ Thuật trường Đại học Công Nghệ
Good post. I learn something new and challenging on blogs I stumbleupon on a daily basis. Its always useful to read content from other writers and use a little something from their sites.